برآورد ساده سطح برگ مرکبات: راهکاری نوین برای مدیریت باغ

ابوذری, ابوذر; تاجور, یحیی; عدولی, بابک

برآورد ساده سطح برگ مرکبات: راهکاری نوین برای مدیریت باغ

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

¹ بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

² گروه فناوری و مدیریت تولید، پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر، ایران

چکیده

اندازه‌گیری سطح برگ به دلیل اهمیت آن در ارزیابی رشد و توسعه گیاه، نقشی اساسی دارد. روش‌های مرسوم اندازه‌گیری سطح برگ، غالباً پرهزینه و زمان‌بر بوده و از همه مهم‌تر، مستلزم جداسازی برگ از درخت و در نتیجه آسیب به بافت گیاهی است. این امر، امکان پایش‌های مکرر و غیر تخریبی را با دشواری مواجه می‌سازد. در این راستا، پژوهش‌های اخیر بر توسعه روش‌های غیر تخریبی و مقرون‌به‌صرفه متمرکز شده‌اند که به درخت آسیبی وارد نسازند. یکی از مؤثرترین و کاربردی‌ترین این رویکردها که امروزه در کشورهای پیشرو نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد، بهره‌گیری از مدل‌های ریاضی است. این روش مبتنی بر اندازه‌گیری متغیرهای ساده و قابل‌دسترس برگ نظیر طول و عرض آن است. با استفاده از فرمول‌های ریاضی توسعه‌یافته، می‌توان برآورد دقیق و قابل‌اعتمادی از سطح برگ به دست آورد، بدون آنکه نیازی به چیدن برگ‌ها باشد.
در پژوهشی که طی سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ با جمع‌آوری اطلاعات از بیش از 14000 برگ از ۷ رقم مختلف جنس مرکبات در پژوهشکده تحقیقات مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری رامسر (ایستگاه تحقیقات کترا) به انجام رسید، مدل‌های خطی ساده‌ای معرفی گردیدکه بر پایه حاصل‌ضرب طول و عرض برگ بنا شده‌اند. نتایج این تحقیق بادقت بیش از 97 درصد، ابزاری عملی و ارزشمند را در اختیار کشاورزان، کارشناسان و پژوهشگران قرار می‌دهد تا به طور مداوم صرفاً با اندازه‌گیری طول و عرض برگ و محاسبه سطح برگ بتوانند تصمیمات مدیریتی اثربخشی در خصوص آبیاری، تغذیه و سایر عملیات باغداری اتخاذ نموده و با ارتقاء بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها، به تولیدی پایدارتر و با کیفیت‌تر دست یابند.

کلیدواژه‌ها